Bölüm 3

Bazen yaşanan olaya dair anıları tamamen unuttuğumuzu hissederiz. Bu yüzden çok fazla unutkanlık şikayeti ile karşılaşırız. Bu aslında beynimize verdiğimiz komutların uygulanmasından ibarettir. Tabii beyin burada seçici olmadığı zaman tüm hafızayla ilgili sıkıntı olabilir. Genelde bu tarz hastalarda unutkanlıkla beraber konsantrasyon eksikliği de görülür. Aynı “unut” emri gibi “odaklanma” emri de beyin tarafından işletilen koruma mekanizmalarıdır. Odaklanmayı engelleyerek o andan bizi uzak tutarken, aynı zamanda ihtiyacımız olan konsantrasyonumuzu da bloke eder. Özellikle cinsel travmalar söz konusu olduğunda bu mekanizmalar sıkça devreye girer. Kullandığımız mevcut antidepresanların bir kısmı da bu mekanizma üzerinden çalışır. Yaşadığımız hiçbir anı silemeyiz. O ana ait kayıtlar limbik sistemde kaydedilir. Bilinç üstünden bağımsız olarak o kayıtlar limbik sistemde işlemden geçirilir, anlamlandırılır ve sınıflandırılır. Zaman zaman ilişkili olduğu durumlarda otomatik olarak devreye girer. Bunlar, hayatımızı kolaylaştıran, öğrenim olarak olumlu kayıtlardır, araba kullanmak, yemek yemek gibi… Böylece tekrar öğrenmemize gerek kalmaz ama olumsuz deneyimlerin yaşandığı anlar herhangi bir duruma uyum sağlayamadıkları için uyumsuz kalır ve sınıflandırılamaz. Bir işlemden geçirilemez, olduları gibi kaydedilir.

Limbik Sistem

Bunlar tehlike sinyali olarak amigdalayı uyarır, stres fizyolojisini devreye sokar. Yıllar önce yaşanıp bitmiş olan bu duygular tekrar tekrar bize nasıl sıkıntı yaratır? Bu soruyu çok fazla hastamdan duyarım. İşte bu sınıflanmayan stres yaratan kayıtlar, bedenimizde bizimle yaşayan, hastalığı ortaya çıkarmak için vücut direncimizin düşmesini bekleyen fırsatçı patojenler gibidir. Bizimledirler ama varlıklarını hissetmeyiz. Limbik sistemdeki bu düzensiz kayıtlar da onları tetikleyen stresörlerin varlığında yüzeye çıkarak sıkıntı yaratır. Bu sıkıntılar, stres anında yaşanan duyguların tekrarı şeklindedir.

Rüya

Rüya’dan olayla ilgili hatırladıklarını anlatmasını istediğimde, düz ve duygusuz bir ses tonuyla, ısrarla, pek bir şey hatırlamadığını söyledi. Orta halli bir ailenin kızıydı. Ailede herkes okul biter bitmez çalışmaya başlamıştı. O da okul bitince eş dost yardımıyla iyi bir işe başlamıştı. Ailesi onunla gurur duyuyordu. Herkes mutluydu. Bu iş onun için iyi bir fırsattı. Yabancı bir firmada çalışıyordu. En gençleri oydu. Şirket, işe başlar başlamaz onu dil kursuna göndermişti. Müdürü, babası yaşlarındaydı. Onun da Rüya ile aynı yaşlarda kızları vardı. Sürekli Rüya’ya sarılıyor, kızlarından bahsediyordu. Bazen öpüyordu. Rüya, bundan tedirgin oluyor ama yanlış anlaşılmaktan korktuğu için ses çıkaramıyordu. Yine de dayanamayıp yakın bulduğu bir şirket arkadaşıyla bu tedirginliğini paylaşmıştı. Arkadaşı ona, bu durumu kötüye yormamasını, müdürün huyunun bu olduğunu, bunu önemsememesi gerektiğini söylemişti.

Devam edecek…